Σωταινα

Η Σώταινα από το 1836 ανήκε στο Δήμο Τολοφώνος. Το 1912 προσαρτήθηκε ως οικισμός στην Κοινότητα Καλλιθέας και στα 1919 αναγνωρίστηκε ως ανεξάρτητη Κοινότητα.

Βρίσκεται στη βόρεια βορειοδυτική πλαγιά του βουνού Κουτσουρός, σε υψ. 700 μ. με θέα και προς τη Μακρινή και προς την πλευρά της Βραΐλας. Πάνω από το χωριό δεσπόζει ένα μοναδικό και πυκνό δάσος από πουρνάρες. Κοντά στην πηγή που υδρεύει το χωριό, μεγάλες «κοτρώνες» και μικροσπήλαια, χρησιμοποιούνταν ως τόπος προφύλαξης από κινδύνους.

Η προφορική παράδοση λέει, ότι παλαιότερα το χωριό ήταν πιο πάνω κοντά στους πρόποδες του Κουτσουρού, στη θέση «Παλιόγουρνα» και λεγόταν Καρυά. Εκεί, στη θέση «Πολεμίστρα», μάλλον επί Τουρκοκρατίας, έγινε μάχη, σκοτώθηκαν όλοι οι άντρες του χωριού και έμειναν 70 χήρες και παιδιά. Μετά από αυτό, ο οικισμός μετακόμισε στη σημερινή του θέση, με το όνομα Σώταινα, που προέρχεται ίσως από το θηλυκό του Σωτήρ(α), Σωτήραινα – Σώταινα, όπως αναφέρει ο Ανδρ. Καλαντζάκος στο βιβλίο “Τοπωνύμια Φωκίδας”.

Πολιούχος ο Αγ. Γεώργιος. Πανηγυρίζει η Αγ. Παρασκευή (βρίσκεται στο κοιμητήριο), που χτίστηκε στα 1894. Εξωκλήσια: Αγ. Νικόλαος, Αγ. Παντελεήμων και Αγ. Αθανάσιος, ιδιόκτητα.