Διακοπι

Διακοπι

Από το 1836 το Διακόπι ανήκε στο Δήμο Αιγιτίου ως Γρανίτσα και το 1869 έγινε πρωτεύουσα του Δήμου Υαίας. Το 1912 έγινε Κοινότητα, περιλαμβάνοντας και τον οικισμό Λούτσοβο, που αποσπάστηκε το 1919. Η λέξη Γρανίτσα είναι σλαβική και σημαίνει όρια, σύνορα. (Υπάρχει και η εκδοχή ότι πήρε το όνομα από οικογένεια Γρανίτσα, που ήρθε από την Ευρυτανία). Το 1927 μετονομάστηκε σε Διακόπι. Η ονομασία προήλθε από το τοπωνύμιο Διακοπή, όπου ο Διάκος σκότωσε κάποιον Τούρκο αγά και διακόπηκε η μάχη.

Το χωριό είναι χτισμένο στις δυτικές πλαγιές των Βαρδουσίων, σε υψόμετρο 650 μέτρων, με θέα προς τη Μακριά Ράχη. Διασχίζεται από μικρορέματα και χωρίζεται σε συνοικισμούς. Ένας συνοικισμός έφερε το προσωνύμιο «Ραπτομαχαλάς» όπου ράπτες έραβαν τα ντόπια ρούχα και τσαγκάρηδες έφτιαχναν γερά τσαρούχια, με τα οποία προμήθευαν τα χωριά της Δωρίδας, όμως οι περισσότεροι κάτοικοι ήταν κτηνοτρόφοι και γεωργοί που καλλιεργούσαν από δημητριακά, μέχρι και μετάξι. Το χωριό ήταν κεντρικό σταυροδρόμι, πέρασμα από τα Βαρδούσια (Κόρακα) προς την κοιλάδα του Μόρνου, το Κάλλιο, το Στενό, το Λιδωρίκι και το 1879 είχε 1280 κατοίκους.

Προς το γειτονικό Κλήμα εντοπίστηκαν ίχνη αρχαίου οικισμού και ακρόπολης, όπου υπάρχει η πιθανότητα να βρήκαν αντίσταση οι Ρωμιοί, οδηγούμενοι από το Μάνιο Ακίλιο Γλαβρίωνα, κατεβαίνοντας από τα Βαρδούσια για να κατακτήσουν τη Ναύπακτο (191 π.Χ.).

Πλούσια η δράση του χωριού και κατά τη διάρκεια της Επανάστασης του 1821. Στα 1825 εδώ έγινε μάχη με τους Τούρκους. Στο κεφαλοχώρι τότε Γρανίτσα, το Δεκέμβριο του 1825, συνήλθαν οι αντιπρόσωποι της Δωρίδας και εξέλεξαν Πληρεξουσιο της Επαρχίας για τη Γ’ Εθνοσυνέλευση της Τροιζήνας τον Αναστάσιο Λιδωρίκη. Στις 30 Ιουνίου του 1826 ο Σκαλτσοδήμος νίκησε τους Τούρκους στο Χάνι του Σκορδά (Καραπιστόλη), μετά από τη μάχη στους Πενταγιούς. Στη Γρανίτσα το 1827 οι αντιπρόσωποι των χωριών του Λιδωρικίου εξέλεξαν καπετάνιο τους το Σαφάκα, ενώ Γρανιτσιώτης ήταν και ο οπλαρχηγός Βασίλης Μαστραπάς.